Lao Şang (Ki-Ok) Kimdir Hayatı ve Biyografisi

Asya Hun İmparatorluğu Hükümdarı

Ölüm: MÖ 160

Hüküm Süresi: MÖ 174 - 160 (14 yıl)

Babası: Mete

Dedesi: Teoman

Sonra gelen hükümdar: Kün-Çin

Mete M.Ö. 174 yılında ölünce yerine Lao Şang han koltuğuna oturmuştur. Lao Şang ismi bazı kaynaklarda “Kiyük” ve “Ki-Ok” olarak da geçmektedir.

Lao Şang, babası Mete’den sınırları geniş, askeri ve ekonomik açıdan oldukça güçlü bir imparatorluk teslim aldı. Hüküm sürdüğü 14 yıl boyunca (M.Ö. 174 – 160), babasının izinden gitti ve güçlü devlet anlayışını devam ettirdi. Bu sebeple, Mete döneminde olduğu gibi Lao Şang dönemi de yükselme dönemi olarak gösterilir.

Lao Şang, hükümdarlığının ilk sekiz yılında batıdaki düşmanlarıyla uğraşmak zorunda kaldı. Babasının birçok sefer düzenleyerek zayıflattığı Yüeçileri, bu sekiz yılda tarih sahnesinden silmeyi başardı. Tanrı Dağları ile İli havzasında yapılan son savaşta Yüeçi kralını öldürüp kafatasından şarap kasesi yaptırdı. Bu kase yıllarca devletin önemli bir sembolü olarak kullanıldı.

Batıda Yüeçi tehdidi ortadan kalkınca yönünü Çin’e çevirdi. 140.000 kişilik ordusuyla Çin’in kuzey kesimlerinde yağmalarda bulundu ve düşmanlarına gözdağı verdi. Yağmalara gerekçe olarak da, Çin’in yıllık vermesi gereken vergiyi zamanında vermemesini öne sürdü. Bu yağmalara dört yıl aralıksız devam etti. Zaman zaman Hun öncü birliklerini Çin içlerine kadar göndererek ülkede panik havası yarattı.

Yağmalar sırasında birçok işçi ve zanaatkarı bünyesine kattı. Böylece nüfusun azalmasıyla ihtiyaç duyulan iş gücünü tamamladı. Yağmalar dışında akınlar düzenleyerek özellikle Çin’in Liaotung ve Yünchung bölgelerinde ciddi hasara yol açtı.

Hunlar Lao Şang komutasında büyürken, Çinliler sürekli geri çekilerek coğrafi olarak küçülüyordu. Bu durum Çinlilerin büyük ve önemli reformları hayata geçirmesine yol açtı. Askeri stratejiler geliştirdiler ve ordularını Hun askeri sistemine göre düzenlediler. Aynı zamanda Hun İmparatorluğu içinde Türk olmayan boyları kışkırtarak Hunların güç kaybetmelerine öncülük ettiler. Her ne kadar bu girişimler Lao Şang döneminde sonuçsuz kalsa da, ilerleyen dönemlerde etkisini göstermiştir.

Lao Şang’ın vefatından sonra imparatorluğun başına veliahtı Kün-Çin geçmiştir. Ancak Çin’in reforma gitmesi ve Hun içinde yürüttüğü entrikalar başarılı olmuş ve Asya Hun İmparatorluğu muazzam gücünü Kün-Çin döneminde kaybetmeye başlamıştır.

KİTABIMIZ YAYINDA

"Tarih Nehri: Zamanın İzinde" kitabımız D&R, idefix ve Google Play Kitaplar'da yayında.

Tarih ve mitoloji konularının yer aldığı kitap, bize Anadolu'nun kapılarını açan ve Sultan Alparslan'ın komutanların komutanı olduğu Malazgirt Savaşı ile son buluyor.